Theo den Hertog neemt afscheid als bestuurder van Lister: in gesprek over Leefstijl en Thuis in je wijk
22 mei 2025
Op woensdag 21 mei nam Theo den Hertog afscheid als bestuurder van Lister. Tijdens een bijeenkomst in Utrecht waar vele collega’s, relaties en cliënten aanwezig waren ging hij in gesprek over 2 onderwerpen die hem na aan het hart liggen: Leefstijl en Thuis in je wijk.
Eerst waren er lovende woorden van Juul Reinking, voorzitter van de raad van bestuur, die de toegankelijkheid en de passie van Theo voor de doelgroep van Lister roemde. ‘We hebben nooit woorden gehad. Terwijl we toch jarenlang een soort huwelijk hadden. En nu gaan we scheiden.’ Theo maakte zijn eigen rol altijd ondergeschikt aan die van de organisatie, merkte Juul op. Ook is hij een man van de inhoud. En dat was te merken aan de invulling van de middag.
Leefstijl en herstel
Onder leiding van dagvoorzitter Esther van Rijswijk vonden op het podium 2 gesprekken plaats. Het eerste ging over leefstijl en de rol daarvan bij herstel. Cliënt Leonard vertelde over de stapjes die hij onder begeleiding zette om maar liefst 30 kilo af te vallen. ‘Je hebt een wonder verricht’, sprak Theo enthousiast. Thea van Wijk, adviseur leefstijl bij Lister, vertelde hoe leefstijl bij Lister is gekoppeld aan zingeving, en dat het bij voorkeur onderdeel is van de begeleiding die cliënten krijgen. Dat is niet altijd eenvoudig. Thea: ‘Het begint ermee dat je als begeleider aan je cliënt vraagt: mag ik het met je over je leefstijl hebben?’ Dat kan ook, voegde Theo eraan toe, als je bij Lister komt voor iets heel anders. ‘Bij leefstijl gaat het niet alleen om fysieke gezondheid. Het is een andere manier om naar herstel te kijken. Tijdens sport en bewegen heb je al contact voordat je met elkaar praat. Je moet jezelf laten zien, anders speelt niemand je de bal toe.’
Bewegen naar de sociale basis
Met Femmianne Bredewold, hoogleraar Samenleven met verschil aan de Universiteit voor Humanistiek, en wethouder Rachel Streefland van de gemeente Utrecht ging het over Thuis in je Wijk. Al snel klonk een bekende leus van Theo: bewegen naar de sociale basis. ‘Als zorgprofessional moet je je bescheiden opstellen’, vindt hij. ‘Als ik mijn zoon 7 doelstellingen geef waaraan hij tegelijk moet werken, dan rent hij hard weg. Een zorginstelling moet midden in de samenleving staan. Je moet je cliënten niet de samenleving in duwen, van intensieve zorg naar zelfstandig wonen. Dat klinkt als een draaideurconstructie.’
Het is een observatie die Femmianne Bredewold al eerder aan het denken heeft gezet, vertelde ze. Ze sprak over haar onderzoek naar plekken waar je je patiënt- of cliëntschap achter je kan laten. Plekken waar mensen tot hun recht komen, rekening houdend met hun psychiatrische kwetsbaarheid. Hoe richt je die in? ‘Het is te makkelijk om te zeggen: iedereen moet voor elkaar zorgen. Je moet verschillen benoemen. Niet iedereen kan op dezelfde manier meedoen. En van daaruit ga je op zoek naar menselijke waardigheid.’ De samenleving is onvoldoende ingericht op mensen met een psychiatrische kwetsbaarheid, vindt ze. ‘Soms moet je gewoon even willen vertragen’, aldus Rachel Streefland. ‘Maar dat dat gebeurt is niet altijd vanzelfsprekend.’
Kleine gesprekken
In een hilarisch gedicht van cliënt Marijke werd Theo neergezet als Hannibal Smith van het A-Team, die overal raad op weet. Zanger Matthijn Buwalda, van wie Theo steevast een lied laat horen tijdens het introductieprogramma voor nieuwe medewerkers van Lister, trad live op. In zijn dankwoord wees Theo erop dat hem vooral de ‘kleine gesprekken’ met cliënten en medewerkers zullen bijblijven. ‘Zoals met een moeder die haar man had vermoord. Omdat in haar ogen alleen op die manier een einde kon komen aan het misbruik. Ze zuchtte zó diep. In die zucht zat haar hele leven verscholen. Dit soort ontmoetingen laat ik niet achter bij Lister, die neem ik mee. Hoe moeilijk is het niet om je kwetsbaar op te stellen? Is dat juist geen kracht?’ Theo begint op 1 juni als bestuurder van RIBW Overijssel. ‘Ook daar zal ik me blijven inzetten voor een inclusieve samenleving waarin iedereen kan meedoen.’
Tekst: Mark Traa
Beeld: Maartje Kuperus
Het laatste nieuws
Nouska over puzzeltocht in Galecop: ‘Ieder mens máákt de buurt’
Samen voor forensische zorg in Utrecht
